۱۰ مشکل سلامت که باعث افزایش وزن می‌شوند
عوامل مختلفی بر چاقی و افزایش وزن تاثیر می‌گذارند که پرخوری و کم‌تحرکی از جمله دلایل رایج به شمار می‌روند. با این حال برخی بیماری‌ها، مشکلات جسمی و روحی و مصرف بعضی داروها هم می‌تواند باعث افزایش وزن شود. سی‌ان‌ان به ۱۰ مورد از این مشکلات اشاره کرده است.
کم‌کاری تیروئید
اگر غده تیروئید، غده‌‌ای کوچک و پروانه‌ای شکل در گردن، نتواند به‌انداره کافی هورمون تولید کند، ممکن است شروع به افزایش وزن کنید. کم‌کاری تیروئید همچنین می‌تواند نازک شدن موها، خشکی پوست، احساس سرما، خستگی، یبوست و حتی افسردگی به دنبال داشته باشد.
یک آزمایش خون ساده می‌تواند مشخص کند آیا سطح این هورمون پایین است یا خیر و در صورت لزوم می‌توان زیرنظر پزشک دارو مصرف کرد.
افسردگی
افزایش وزن و چاقی می‌توانند از عوارض فیزیکی یک اختلال یا مشکل خاص باشند. مثلا افرادی که به اختلال خلقی مبتلا هستند، معمولا سطوح بالاتری کورتیزول یا «هورمون استرس» دارند که می‌تواند باعث تجمع چربی در اطراف شکم شود. برخی هم به دلیل افسردگی، توانایی غذا خوردن به شکل درست یا ورزش کردن را ندارند و به این دلیل وزن اضافه می‌کنند. از طرفی برخی داروهای ضد افسردگی هم باعث چاقی می‌شوند.
بی‌خوابی
چربی بدن افرادی که کمتر از شش ساعت خواب در شب می‌خوابند، معمولا بیشتر است. حدود هشت ساعت خواب، مقدار مناسبی است که می‌تواند به حفظ وزن کمک کند. کمبود خواب می‌تواند باعث شود که بدن شما هورمون‌های کورتیزول و انسولین بیش‌ازحد تولید کند که منجر به افزایش وزن می‌شود.
کمبود خواب همچنین می‌تواند هورمون‌هایی را که پیام گرسنگی را ارسال می‌کنند، مختل کند و باعث شود به غذاهای چرب و شیرین بیشتر تمایل داشته باشید.
یائسگی
کاهش سطح هورمون استروژن در دوران یائسگی می‌تواند باعث تجمع بیشتر چربی در ناحیه شکم شود اما کم شدن این هورمون تنها عامل نیست.
علائم دیگری مانند گرگرفتگی، مشکلات خواب و نوسان‌های خلقی ناشی از یائسگی هم ممکن است مانع از خوردن غذاهای سالم و ورزش شوند. مثلا اگر خوابتان کافی نباشد و بی‌حوصله و کسل باشید، ممکن است به جای تهیه یک وعده غذایی مغذی، به سراغ شکلات بروید. پزشک شما می‌تواند روش‌هایی برای کمک به کنترل علائم پیشنهاد دهد.
بیماری کوشینگ
کوشینگ یک اختلال هورمونی نادر در انسان و سایر حیوانات است که به دلیل افزایش بیش از حد ترشح هورمون کورتیزول طی مدت‌زمان طولانی ایجاد می‌شود.
کورتیزول معمولا به حفظ فشار خون و سطح قند خون در محدوده سالم کمک می‌کند اما زمانی که غدد فوق‌کلیوی بیش از حد این هورمون را تولید کنند، می‌تواند باعث شود بدن در ناحیه شکم و قسمت پایین گردن چربی اضافه کند. همچنین ممکن است بیشتر دچار کبودی شوید و احساس کنید دست‌ها و پاهایتان ضعیف‌تر و لاغرتر شده‌اند، صورتتان گردتر شده و خطوط دراز بنفش بزرگی روی بدنتان ظاهر شده‌اند.
متخصصان برای درمان این بیماری معمولا سراغ جراحی، شیمی‌درمانی، پرتو درمانی یا داروهای کاهش سطح کورتیزول می‌روند.
سندرم تخمدان پلی‌کیستیک
تشخیص این بیماری با تنها یک آزمایش ممکن نیست و باید موارد بیشتری را در نظر گرفت. این بیماری بر عادت ماهیانه تاثیر می‌گذارد، باعث رشد بیشتر موهای زائد روی صورت یا بدن و همچنین افزایش آکنه می‌شود. همچنین ممکن است کیست‌هایی در تخمدان‌ها رشد کند. این بیماری به دلیل تولید بیش از حد هورمون مردانه آندروژن رخ می‌دهد.
علاوه بر این عوارض، در اثر این بیماری ممکن است وزن اضافه کنید چون باعث مقاومت به انسولین می‌شود؛ هورمونی که به بدن کمک می‌کند قند خون را به انرژی تبدیل کند. پزشک می‌تواند در ایجاد تعادل یا جایگزینی هورمون‌ها کمک کند.
نارسایی قلبی احتقانی
نارسایی قلبی احتقانی زمانی است که قلب به اندازه کافی خون پمپاژ نمی‌کند. افزایش وزن ناگهانی‌ــ یک تا ۱.۵ کیلو در روز یا بیشتر از ۲.۵ کیلو در هفته‌ــ می‌تواند نشان‌دهنده بدتر شدن وضعیت باشد. همچنین ممکن است پاها و مچ‌ها ورم کند، ضربان قلب سریع‌تر شود، نفس کشیدن سخت‌تر شود، فشار خون بالا داشته باشید و دچار از دست دادن حافظه و گیجی شوید. با مراجعه متخصص می‌توان از درمان مناسب بهره‌مند شد.
دیابت
بیماری دیابت را می‌توان بسته به نوع آن، با ترکیبی از رژیم غذایی، ورزش، تزریق انسولین و دارو درمان کرد. انسولین به بدن کمک می‌کند از انرژی غذاها استفاده کند، اما در عین حال باعث می‌شود انرژی را راحت‌تر ذخیره کند که اغلب باعث افزایش وزن می‌شود.
علاوه بر این، ممکن است وسوسه شوید بیشتر بخورید تا از افت قند خون ناشی از برخی درمان‌ها جلوگیری کنید. توصیه می‌شود برای اتخاذ بهترین روش‌‌های تعادل بین رژیم غذایی، ورزش، انسولین و دارو به منظور مدیریت وزن و دیابت، با پزشک مشورت کنید.
استروئیدها
داروهای استروئید که آن‌ها را کورتیکواستروئید هم می‌نامند، در درمان آسم، برخی آرتروز‌ها و دیگر بیماری‌ها استفاده می‌شوند. هرچه دوز بالاتر و مدت زمان مصرف استروئیدها بیشتر باشد، احتمال اینکه شما را گرسنه‌تر کنند، بیشتر است و همین باعث پرخوری و افزایش وزن می‌شود. بنابراین در مورد مصرف این داروها و عوارض جانبی مربوط به آن‌ها با پزشک مشورت کنید.
داروهای رایج
یک دارو ممکن است شما را گرسنه کند، داروی دیگر سوخت‌وساز بدن را کند می‌کند یا اینکه نحوه جذب مواد مغذی بدن را تغییرمی‌دهد. برخی داروها هم باعث می‌شوند بدن آب بیشتری نگه دارد.
دانشمندان دلیل قطعی افزایش وزن ناشی از برخی داروهای خاص را نمی‌دانند که از جمله آن‌ها می‌توان به قرص‌های ضد بارداری، داروهای ضد روان‌پریشی، داروهای ضد افسردگی، داروهای ضد صرع و داروهای فشار خون اشاره کرد.
