مسکن حمایتی در دستان ثروتمندان؛ سهم قشرهای کمدرآمد کاهش یافت

بر طبق آخرین دادههای منتشره از سوی وزارت راه و شهرسازی، سه دهک بالای جامعه بیش از ۳۰ درصد از مسکنهای حمایتی را به خود اختصاص دادهاند.
بازار مسکن به عنوان یکی از حیاتیترین بازارهای اقتصادی در کشور به شمار میآید که اکنون در کانون رکود تورمی قرار دارد. برای خروج از این وضعیت، لازم است که تمامی دستگاهها به طور جدی وارد عمل شوند تا بازار کمی جان تازهای بگیرد و یکی از اقدامهای مهم در این زمینه تأمین منابع مالی است.
باشگاه خبرنگاران جوان در گزارشی بیان کرد: با در نظر گرفتن تعداد بالای پروژههای در دست ساخت در حوزه نهضت ملی مسکن در کشور، تأمین منابع مالی برای این پروژهها به شدت ضروری است. در این راستا، علی خورسندیان، مدیرعامل بانک مسکن در حاشیه بازدید از پروژههای نهضت ملی مسکن در پردیس اعلام کرد که تا کنون ۳۹۰ هزار قرارداد تأمین مالی نهضت ملی مسکن به امضا رسیده و در نتیجه ما متعهد به تأمین مالی حدود ۱۷۲ هزار میلیارد تومان هستیم. به گفته وی، تا به امروز حدود ۱۳۰ هزار میلیارد تومان نیز تخصیص یافته است.
پیشرفت فیزیکی ۷۰ درصدی پروژههای نهضت ملی مسکن
وی همچنین گفت که تا به حال ۱۱۷ هزار واحد از نهضت ملی مسکن به فروش اقساطی درآمده است، که از این تعداد، ۴۴ هزار واحد به مسکن حمایتی ۹۹ ساله اختصاص دارد.
خورسندیان اضافه کرد که از ۳۹۰ هزار واحد، حدود ۲۶۲ هزار واحد مربوط به مسکن حمایتی است و ۱۱۰ هزار واحد از پروژههای نهضت ملی مسکن، پیشرفت فیزیکی ۷۰ درصدی را تجربه کردهاند.
علاوه بر این، براساس جدیدترین ارزیابیها و بر پایه آمار سامانه تم بانکهای عامل در ارائه تسهیلات برای پروژههای حمایتی ۹۹ ساله (نهضت ملی مسکن)، طی چهار سال اخیر میزان رضایتبخش نبوده و تنها ۵۱ درصد از تعهدات خود را به انجام رساندهاند.
براساس آمار موجود، سهمالشرکه پرداختی بانکها به این پروژهها در حال حاضر به حدود ۱۱۹ هزار و ۹۰۰ میلیارد تومان میرسد.
تا پایان تیرماه امسال، قرارداد تسهیلاتی برای ۴۷۲ هزار و ۲۳۰ واحد مسکونی به امضا رسیده، اما پرداختی متقاضیان نسبت به آورده خود کمتر از ۸۵ درصد و معادل ۱۴۳ هزار میلیارد تومان است که این مسئله نشاندهنده تأخیر جدی در روند پرداختها است.
از مجموع ۸۸۴ هزار و ۳۴۳ واحدی که به بانکها معرفی شدهاند، فقط حدود ۵۱۷ هزار واحد پذیرش شدهاند و پرونده برای ۴۹۷ هزار واحد تشکیل شده که این نیز نشاندهنده کندی و ناکارآمدی سیستم بانکی در پیگیری و پرداخت تسهیلات است.
تخصیص پروژههای حمایتی به دهکهای یک و دو جامعه
طبق آخرین آمار ارائه شده از سوی معاونت مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی، تا پایان تیرماه امسال، تخصیص ۳۸ هزار و ۶۵۰ واحد پروژههای حمایتی به دهک یک انجام شده است.
همچنین، سهم دهک دو از کل پروژهها حدود ۹ درصد است و معادل ۷۲ هزار و ۴۲۰ واحد، در حالی که دهک سه دارای سهمی برابر با حدود ۸۶ هزار و ۵۰۰ واحد و دهک چهار نیز ۱۰۱ هزار و ۵۵۸ واحد از این پروژهها را به خود اختصاص دادهاند.
دهک پنج، تقریباً ۱۰ درصد از کل پروژههای تخصیص یافته را شامل میشود، معادل ۸۰ هزار و ۱۸۲ واحد و دهک شش نیز با ۸۸ هزار و ۱۸۰ واحد تقریباً ۱۱ درصد را دارد.
سهم دهک هفت از پروژههای حمایتی ۹۹ ساله به حدود ۸۹۸ هزار معادل ۱۱ درصد میرسد. در عین حال، دهکهای با درآمد بالای ۸، ۹ و ۱۰ بیش از ۳۰ درصد از پروژههای حمایتی را به خود اختصاص دادهاند، در حالی که طبق قانون مجری پروژههای نهضت ملی مسکن و مسکنهای حمایتی، این برنامهها باید مختص اقشار آسیبپذیر باشد.
بدین ترتیب، برای دهک درآمدی هشت ۸۹ هزار و ۲۹۷ واحد (۱۱.۱ درصد از کل پروژهها)، برای دهک ۹ معادل ۸۵ هزار و ۵۸۹ واحد و برای دهک ۱۰ نیز ۶۹ هزار و ۸۰۰ واحد در حال ساخت است. به عبارتی، برای سه دهک پردرآمد جامعه ۲۴۴ هزار و ۶۸۵ واحد مسکن حمایتی در حال ساخت میباشد!
تغییر در طبقهبندی دهکها، بازار مسکن را مختل کرده است
در همین راستا، فرشید ایلاتی، کارشناس سیاستگذاری مسکن، بیان کرد: در حال حاضر بازار مسکن به عنوان یکی از کلیدیترین بازارها در حوزه اقتصاد کشور شناخته میشود، اما به دلیل عدم همکاری بانکها و عدم تأمین منابع و تسهیلات لازم جهت تکمیل و تولید پروژهها، این بازار در حال حرکت به سمت رکود است.
وی افزود: طبق قانون جهش تولید مسکن، تمامی بانکها باید در زمینه پرداخت تسهیلات ساخت فعالیت داشته و ۲۰ درصد از سهم تسهیلاتی خود را به حوزه مسکن اختصاص دهند، اما در شرایط فعلی متاسفانه این همکاری به طور لازم وجود ندارد و همین امر باعث کندی اجرای پروژههای نهضت ملی مسکن شده است.
وی همچنین گفت که تغییرات قابل توجهی در طبقهبندی دهکهای درآمدی به وجود آمده است و در شرایط کنونی، این تغییرات باعث شده که عدهای از افراد از دهکهای ۵ و ۶ به دهکهای ۷، ۸ و حتی ۹ منتقل شوند.
او تأکید کرد که این تغییرات ممکن است به خاطر مبناهای اقتصادی ایجاد شده، برخی ابهامات را به همراه داشته باشد. چرا که در واقع ممکن است این افراد از نظر درآمدی بالاتر از دهکهای اولیه باشند، اما با توجه به هزینههای بالای مسکن در مناطق مختلف، حتی دهکهای ۷ و ۸ نیز ممکن است با مشکلات جدی در حوزه مسکن مواجه شوند.
این کارشناس همچنین در خصوص افزایش هزینههای ساخت مسکن و تأثیر آن بر قیمتها بیان کرد: افزایش هزینههای ساخت به عنوان یکی از عوامل اصلی افزایش قیمت مسکن به شمار میآید. به ویژه در پروژههایی که تنها ۴۰ تا ۵۰ درصد از هزینههای ساخت را پوشش میدهند، این افزایش هزینهها نیازمند بازنگری در میزان تسهیلات ساخت است و به نظر میرسد که مبلغ وامهای مسکن باید دوباره مورد تجدید نظر قرار گیرد.
موضوع مسکن مسئلهای پیچیده است و باید به آن از زوایای مختلف و به طور جامع توجه شود. در حال حاضر باید گزینههای متنوعی را برای مردم فراهم کرد، که شامل واگذاری زمین به صورت انفرادی یا گروهی، ساخت مسکن ویلایی یا مجتمعهای مسکونی و حتی فراهم کردن امکانات زندگی در برجها میشود. لازم است که به مردم این امکان داده شود که بر اساس نیازها و علاقهمندیهای خود، های موجود را در اختیار داشته باشند.
۲۱۷