DeepSeek: هر آنچه که باید در مورد برنامه چتبات هوش مصنوعی بدانید
آزمایشگاه هوش مصنوعی چینی دیپ سیک (DeepSeek) در هفتههای اخیر پس از اینکه اپلیکیشن چتبات آن در صدر جدولهای اپ استور اپل و گوگل پلی قرار گرفت، توجه زیادی را به خود جلب کرد. مدلهای هوش مصنوعی دیپ سیک که با استفاده از تکنیکهای محاسباتی کارآمد آموزش داده شدهاند، سوالاتی را برای تحلیلگران والاستریت و فنآوران ایجاد کردهاند؛ آیا ایالات متحده میتواند پیشتازی خود را در رقابت هوش مصنوعی حفظ کند و آیا تقاضا برای تراشههای هوش مصنوعی همچنان ادامه خواهد داشت؟
منشاء دیپ سیک
دیپ سیک توسط High-Flyer Capital Management، یک صندوق تامینی چینی که از هوش مصنوعی برای تصمیمگیریهای تجاری خود استفاده میکند، پشتیبانی میشود. لیانگ ونفنگ، علاقهمند به هوش مصنوعی، این صندوق را در سال 2015 تأسیس کرد و از سال 2019 به عنوان یک صندوق تامینی با تمرکز بر توسعه الگوریتمهای هوش مصنوعی فعالیت خود را آغاز کرد. در سال 2023، High-Flyer آزمایشگاه دیپ سیک را راهاندازی کرد که به تحقیق در مورد ابزارهای هوش مصنوعی اختصاص دارد.
با اینکه DeepSeek تحت تأثیر تحریمهای صادرات سختافزار ایالات متحده قرار دارد، این شرکت برای آموزش مدلهای جدید خود از تراشههای Nvidia H800 استفاده میکند.
مدلهای قوی دیپ سیک
دیپ سیک اولین مدلهای خود – شامل دیپ سیک Coder، دیپ سیک LLM و دیپ سیک Chat – را در نوامبر 2023 معرفی کرد. اما موفقیت واقعی این آزمایشگاه از زمانی آغاز شد که مدل دیپ سیک-V2 خود را در بهار 2024 منتشر کرد. این مدل جدید توانست عملکرد فوقالعادهای در معیارهای مختلف هوش مصنوعی از خود نشان دهد و اجرای آن بسیار ارزانتر از مدلهای مشابه در بازار بود.
در دسامبر 2024، دیپ سیک-V3 به بازار آمد و باز هم موفقیت قابل توجهی کسب کرد. این مدل توانست از مدلهای قابل دانلود مانند Meta’s Llama و مدلهای مبتنی بر API مثل GPT-4 OpenAI عملکرد بهتری داشته باشد. همچنین، مدل R1 دیپ سیک که در ژانویه 2025 منتشر شد، به عنوان یک مدل استدلالی با تواناییهای برجسته در تحلیل مسائل پیچیده، توجهها را جلب کرد.
محدودیتها و چالشها
اگرچه دیپ سیک به سرعت در حال پیشرفت است، اما مدلهای آن محدودیتهایی نیز دارند. به دلیل قوانین سختگیرانه چین، مدلهای دیپ سیک به گونهای تنظیم شدهاند که پاسخهایی مطابق با “ارزشهای سوسیالیستی” کشور ارائه دهند. به عنوان مثال، این مدلها به سؤالاتی درباره میدان تیانآنمن یا استقلال تایوان پاسخ نمیدهند.
رویکرد کسب و کار دیپ سیک
یکی از ویژگیهای منحصر به فرد دیپ سیک این است که محصولات خود را بسیار پایینتر از ارزش بازار قیمتگذاری میکند و برخی از خدمات را به طور رایگان ارائه میدهد. این رویکرد موجب شده که رقابت شدیدی در بازار هوش مصنوعی ایجاد شود. برخی تحلیلگران به شک و تردید در مورد دقت این ادعاها پرداختهاند.
علاوه بر این، دیپ سیک مدلهای خود را تحت مجوزهای مجاز در دسترس قرار میدهد که امکان استفاده تجاری را فراهم میکند. طبق گفته کلم دلانگ، مدیرعامل Hugging Face، بیش از 500 مدل مشتقشده از مدل R1 در پلتفرم Hugging Face ایجاد شده است که به طور قابل توجهی مورد استفاده قرار گرفتهاند.
تأثیر بر رقبا و آینده دیپ سیک
موفقیت دیپ سیک باعث کاهش قیمت سهام انویدیا به میزان 18 درصد شده و واکنشهایی از سوی مدیران شرکتهای بزرگی مانند OpenAI و Meta ایجاد کرده است. همچنین، مایکروسافت اعلام کرده است که دیپ سیک در سرویس Azure AI Foundry در دسترس است.
در خصوص آینده این شرکت، با توجه به رقابت شدید و محدودیتهای موجود در زمینه تنظیمات، همچنان سوالاتی پیرامون نفوذ خارجی و تاثیر آن بر بازارهای جهانی مطرح است. دولت ایالات متحده نیز نگران اثرات منفی احتمالی این رقابت است.
در نهایت، با توجه به پیشرفتهای سریع دیپ سیک، باید منتظر ماند و دید که این شرکت چگونه میتواند در مقابل رقبا و چالشهای سیاسی و اقتصادی ایستادگی کند.