۴ اپلیکیشن رایج که امنیت حریم خصوصی دیجیتال شما را تهدید می‌کنند
حتی برنامه‌های ساده‌ای مانند نرم‌افزارهای پیش‌بینی آب و هوا که برای ارائه خدمات دقیق به مکان جغرافیایی نیازمندند، ممکن است قابلیت ردیابی مکان را به صورت دائمی فعال نگه دارند؛ حتی در مواقعی که کاربر از آن‌ها استفاده نمی‌کند. این مسئله نگران‌کننده‌تر می‌شود زمانی که بخشی از این داده‌ها بدون اطلاع یا رضایت کاربران، به اشخاص ثالث منتقل می‌شود.
در این مقاله، چهار اپلیکیشن پرکاربرد که بیشتر از حد لازم اطلاعات شخصی را جمع‌آوری کرده و به‌طور گاه‌وبی‌گاه از مجوزهای داده سوءاستفاده می‌کنند، معرفی خواهند شد:
۱. گوگل کروم – مرورگر وبی با هزینه‌ای برای حریم خصوصی
مرورگر گوگل کروم، به مانند بسیاری دیگر از خدمات گوگل، به خاطر ردیابی فعالیت‌های آنلاین کاربران مشهور است. گوگل ادعا می‌نماید که هدف از این کار بهبود تجربه کاربری از طریق شخصی‌سازی تبلیغات و پیشنهادها با بهره‌گیری از داده‌های Google Analytics و کوکی‌ها است.
اما این میزان از ردیابی، سؤالات جدی درباره امنیت و محرمانگی داده‌ها ایجاد می‌کند.
برای کاربرانی که می‌خواهند این رویه‌ها را محدود کنند، استفاده از مرورگرهای تمرکز شده بر امنیت حریم خصوصی مانند DuckDuckGo پیشنهاد می‌شود؛ مرورگرهایی که اطلاعات کاربران را ذخیره نکرده و رفتار وب‌گردی آنان را ردیابی نمی‌کنند.
۲. آمازون الکسا – دستیار صوتی تحت نظارت دائم
آمازون در سال جاری قابلیت پردازش محلی ضبط‌های الکسا را حذف کرده است؛ اقدامی که منجر می‌شود تمام مکالمات به‌طور مستقیم به سرورهای این شرکت ارسال شوند. این داده‌ها به همراه اطلاعات مربوط به موقعیت جغرافیایی و سایر جزئیات شخصی، برای آموزش الگوریتم‌های دستیار دیجیتال به کار گرفته می‌شوند و نگرانی‌هایی درباره میزان واقعی داده‌های ضبط شده و احتمال دسترسی افراد غیرمجاز به آن‌ها به وجود آورده است.
هرچند جایگزین‌هایی مانند سیری یا دستیار گوگل نیز از نظر حفظ حریم خصوصی کامل نیستند، اما استفاده از تکنولوژی‌های متن باز مانند «دستیار خانگی» می‌تواند به کاربران امکان کنترل بیشتری روی اطلاعات محلی را بدهد و از حریم خصوصی آن‌ها به شکل بهتری محافظت کند.
۳. فیس‌بوک – شبکه اجتماعی آگاه به تمام مهره‌های زندگی شما!
شرکت متا، که مالک فیس‌بوک و اینستاگرام است، یکی از بزرگ‌ترین گردآورندگان داده‌های شخصی در سطح جهان به شمار می‌آید. این پلتفرم تقریباً همه فعالیت‌های کاربران را، از لایک کردن پست‌ها تا شرکت در رویدادها، عضویت در گروه‌ها و همچنین تاریخچه مرور درون‌برنامه‌ای، ثبت می‌کند.
با در نظر داشتن نقش اجتماعی برجسته فیس‌بوک، حذف کامل حساب کاربری برای بسیاری دشوار است، اما توصیه می‌شود کاربران به دقت تعاملات خود را مورد بازبینی قرار دهند و سیاست‌های حریم خصوصی متا را به‌طور جدی مطالعه کنند، زیرا این شرکت عمدتاً از طریق تبلیغات هدفمند درآمدزایی می‌کند.
۴. تیک‌تاک – پلتفرمی تحت نظر دولت‌ها
تیک‌تاک به عنوان یکی از جنجالی‌ترین اپلیکیشن‌ها در زمینه جمع‌آوری داده‌ها شناخته می‌شود. این نرم‌افزار علاوه بر ردیابی مدت زمان استفاده و موقعیت جغرافیایی، اطلاعات مرتبط با دستگاه‌ها، تمامی تعاملات کاربران و محتوای تولید شده را نیز ذخیره می‌کند.
شرکت مادر تیک‌تاک، ByteDance، این اقدامات را با هدف بهبود تجربه کاربری توجیه می‌کند، ولی نگرانی‌های گسترده‌ای درباره امکان دسترسی مقامات چینی به این داده‌ها وجود دارد. این مسئله موجب شده که برخی کشورها تیک‌تاک را ممنوع کرده یا با محدودیت‌های جدی مواجه نمایند.
در ایالات متحده، با افزایش فشارهای سیاسی بر این شرکت برای فروش بخش محلی خود، گزارش‌ها نیز حاکی از آن است که تیک‌تاک در حال توسعه نسخه‌ای مجزا برای بازار آمریکا است تا داده‌های کاربران این کشور به‌طور مستقل از سیستم جهانی ذخیره گردد.
لازم به یادآوری است که رقبای تیک‌تاک، از جمله YouTube Shorts، Instagram Reels و Snapchat Spotlight، نیز در جمع‌آوری داده‌ها رویکرد مشابهی دارند و این امر حفظ حریم خصوصی دیجیتال را به چالشی مشترک در میان پلتفرم‌های اجتماعی تبدیل کرده است.
آیا حفظ حریم خصوصی دیجیتال امکان‌پذیر است؟
واقعیت این است که یافتن نرم‌افزاری کاملاً ایمن و بدون ردیابی اطلاعات به نظر تقریباً غیرممکن می‌رسد. با این حال، کاربران می‌توانند با مرور تنظیمات نرم‌افزارها، محدود کردن مجوزها، استفاده از ابزارهای متمرکز بر حفاظت از داده و کاهش وابستگی به سرویس‌هایی که بیش از حد داده جمع‌آوری می‌کنند، به‌طور قابل توجهی از حریم خصوصی خود محافظت کنند.
در پایان، در دنیای پرشتاب فناوری و تنوع فزاینده کاربردهای داده‌ها، حفظ حریم خصوصی بر عهده تمامی ماست؛ مسوولیتی که با آگاهی و اقدامات هوشمندانه کاربران آغاز شده و به پاسخگویی و شفافیت شرکت‌ها خاتمه می‌یابد.
