۱۰ نکته جذاب از «پیرپسر» که حقایقی را درباره سینمای ایران نمایان ساخت

فروش بیش از ۱۰۰ میلیارد تومان در سینمای ایران به طور عمده به عنوان عرصهای در دست کمدیها اعتبار یافته است. فیلمهایی که از ژانر غیر کمدی برخوردارند، معمولاً آرزویی در سر ندارند که به این قلهها دست یابند. این واقعیت را میدانند که نه اوضاع اکران به شکلی است که بتوانند در جدول فروش اوج بگیرند، و نه تماشاگران به فیلمهای غیر کمدی آنچنان علاقهای نشان میدهند که بتواند سودآور شوند. در خصوص “پیرپسر”، علاوه بر این دو عامل، چند مسئله دیگر باعث تقویت نگرانیها درباره موفقیت آن در گیشه گردید.
نخست، مدت زمان ۳ ساعت و ۱۰ دقیقهای این فیلم، که از یک سو موجب نارضایتی سینماداران شده و از سوی دیگر ممکن بود برای تماشاگران ایرانی که عادت به کمدی دارند، طاقتفرسا باشد. دوم، آغاز جنگ ۱۲ روزه تنها دو روز پس از شروع اکران این فیلم و تعطیلی موقتی سینماها، بسیاری را متقاعد ساخت که سرنوشت فیلم در گیشه محرز شده و به شکست آن رأی دهند.
اما “پیرپسر” که مدتها برای حاضر شدن روی پرده منتظر مانده بود، قصد نداشت به این سادگی تسلیم شود یا در رقابت اکران با کمدیها شکست بخورد. این فیلم با فروش موفقی همراه شد و به استقبال تماشاگران رسید و چند رکورد ارزشمند را در کارنامه خود به ثبت رساند و برخی واقعیتهای رایج در سینمای ایران را به چالش کشید.
۱. “پیرپسر” تنها درام اجتماعی حاضر در باشگاه ۱۰۰ میلیاردیهای سینمای ایران محسوب میشود. این باشگاه در کل ۱۱ عضو دارد.
۲. “پیرپسر” در رده نهم فهرست ۱۰ فیلم پرفروش سینمای ایران قرار دارد و تنها عضو غیرکمدی این لیست است.
۳. بر اساس آخرین آمار در زمان نگارش این گزارش، “پیرپسر” به طور تقریبی یک میلیون و ۴۰۰ هزار تماشاگر داشته است.
۴. در حال نوشتن این گزارش، “پیرپسر” موفق به پشت سر گذاشتن کمدی “صددام” شد و با فروش ۱۲۶ میلیارد تومان به عنوان دومین فیلم پرفروش سال شناخته شد.
۵. پخشکننده “پیرپسر”، دفتر عامریان فیلم است که مسئول تولید کمدیهای پر فروش سالهای اخیر بوده است. به نظر میرسد شرط و شروطی که این دفتر برای سینماداران تعیین کرده، در صورت اکران این فیلم، به سینماداران این امکان را میدهد که از سود فروش محصولات کمدی عامریان بهرهمند شوند، به موفقیت اکران “پیرپسر” کمک کرده است.
۶. فروش “پیرپسر” مجدداً ثابت کرد که اکثر فعالان سینمای ایران شامل مدیران، تهیهکنندگان، پخشکنندگان، سینماداران، منتقدان و کارشناسان، قادر به پیشبینی موفقیت یا شکست یک فیلم نیستند. از “قیصر” در سال ۱۳۴۸ تا “سناتور” در سال ۱۳۶۲ و “قرمز” در سال ۱۳۷۷، پیشبینی میشد که این فیلمها در اکران با شکست مواجه شوند. اما فروش این آثار حتی سازندگانشان را نیز متعجب ساخت.
۷. موفقیت “پیرپسر” تأیید کرد چنانچه سینماداران تمایل سیریناپذیر خود را به نمایش فیلمهای کمدی بر تماشاگران تحمیل نکنند و در صورتی که مدیران و برنامهریزان سینما دارای ارادهای جدی برای تنوع در اکران باشند، تماشاگران صرفاً مشتاق فیلمهای کمدی نیستند و به فیلمهای اجتماعی نیز علاقهمند هستند.
۸. صرفنظر از کیفیت فیلم، انتقاداتی که عموماً با ادبیاتی تند به سوی این فیلم صورت گرفت، نتوانست تأثیری بر فروش آن بگذارد و در واقع برخی از این واکنشها کنجکاوی برای مشاهده فیلم را افزایش داد.
۹. سهم تبلیغات در فضای مجازی و شبکههای اجتماعی را در موفقیت “پیرپسر” نباید نادیده گرفت. دیگر تبلیغات تلویزیونی یا بیلبوردهای شهری به تنهایی کافی نیستند.
۱۰. بدون شک، دلایلی که سینماروها را به تماشای “پیرپسر” ترغیب کرده، به شرایط اجتماعی کشور محدود نمیشود. این ارتباط ارزشمند برای تحقیق و بررسی بیشتر است.