علت هشدار روسیه نسبت به طرح «ایجاد امیرنشین» در کرانه باختری چیست؟

حسن هانی‌زاده، کارشناس امور منطقه‌ای، در یادداشتی برای ایلنا، به بررسی ابعاد پروژه تشکیل امیرنشین در فلسطین پرداخته است که در ادامه، محتوای آن را می‌خوانید:

طرح «ایجاد امیرنشین» در کرانه باختری به معنای احداث مجموعه‌ای با شباهت به امارات متحده، تحت نظارت رژیم صهیونیستی است که در واقع نوعی خودمختاری محدود به حساب می‌آید و به جای تشکیل یک ملت مستقل فلسطینی، به کار گرفته می‌شود. این پیشنهاد به‌گونه‌ای عقب‌گرد به شمار می‌رود، به ویژه در مقایسه با توافقنامه اسلو که در سال ۱۹۹۳ امضا شده و بند پنجم آن به روشنی بیان می‌کند که باید تا سال ۲۰۱۵ یک دولت مستقل فلسطینی با مرکزیت قدس شرقی شکل گیرد.

در این راستا، باید اشاره کرد که حتی تشکیلات خودگردان کنونی نیز نظر مساعد مقامات اسرائیلی را جلب نکرده و آنان در تلاش‌اند که به جای تشکیلات موجود، فضایی محدود و خودمختار با مدیریتی تحت کنترل امیرنشین اسرائیل در کرانه باختری و نوار غزه ایجاد کنند. این دیدگاه به دلیل مقاومت مردم فلسطین و عدم پذیرش آن توسط جامعه جهانی چندان مورد استقبال قرار نگرفته و با شرایط کنونی کشور، همخوانی ندارد و امکان اجرایی شدنش به شدت محدود است.

در حقیقت، ساختار امیرنشینی، شباهتی به نظام‌های شبه‌پادشاهی دارد و نمی‌تواند به هیچ وجه در شرایط کنونی فلسطین به عنوان جایگزینی برای یک دولت مستقل تلقی شود. علاوه بر این، در خصوص هشدارهای اخیر سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، درباره این طرح باید گفت که این اظهارات به نوعی نشان‌دهنده اعتراض به این طرح است. روسیه که در دهه‌های گذشته و حتی در دوران اتحاد جماهیر شوروی مواضع بسیار روشنی در خصوص قضیه فلسطین ابراز داشته، این بار نیز با طرح امیرنشینی به شدت مخالف است. مواضع روسیه به‌طور کامل بر اساس واقعیات سیاسی و حقوقی فلسطین اشغالی است و نه تنها روسیه، بلکه بسیاری از کشورها به ویژه برخی از اعضای اتحادیه اروپا نیز با این نوع طرح به مخالفت برخاسته‌اند.

اگر بخواهیم به صورت کلی وضعیت موجود را بررسی کنیم، با توجه به ناکامی مذاکرات غیرمستقیم اخیر میان حماس و اسرائیل با میانجی‌گری قطر، هنوز هم بحث‌های مرتبط با آتش‌بس ۶۰ روزه نامشخص باقی مانده است. در حال حاضر، دستیابی به یک آتش‌بس و توافقی پایدار به شدت دشوار به نظر می‌رسد. در این حال، دونالد ترامپ به شدت در تلاش برای برقراری این آتش‌بس ۶۰ روزه است و پیش‌نویس توافق‌نامه‌ای در این خصوص تهیه شده، اما اختلافات شدید در میان حماس و اسرائیل وجود دارد، به ویژه در مورد مدیریت آینده غزه و کنترل گذرگاه‌های کلیدی، از جمله گذرگاه فیلادلفیا که اسرائیل خواهان حفظ آن برای کنترل ورود و خروج زمینی به نوار غزه است؛ مسئله‌ای که با مخالفت قابل توجه حماس روبه‌رو شده است.

/