دانه این میوه فصلی غنی از اسیدهای چرب امگا و ویتامین تیامین می‌باشد

زردآلو به عنوان یکی از میوه‌های با ارزش و محبوب شناخته می‌شود، هسته‌اش حاوی مغزی است که شباهت زیادی به بادام دارد و با ترکاندن هسته، می‌توان مغز آن را مورد استفاده قرار داد. این مغز معمولاً طعمی لذیذ دارد، با این حال در برخی موارد می‌تواند طعم تلخی را هم ارائه کند. به دلیل طعم خوشایند این مغز، بسیاری از افراد، به ویژه کودکان، به خوردن آن تمایل دارند؛ اما در خصوص میزان مصرف و بررسی فواید و عوارض احتمالی هسته زردآلو مطالعات متعددی صورت گرفته و توصیه‌های گوناگونی نیز از سوی متخصصان تغذیه و مشاوران سلامت ارائه شده است.

خواص هسته زردآلو در طب ایرانی

در ترکیب زردآلو، مواد مغذی زیادی از جمله فیبر، ویتامین C، ویتامین A و انواع آنتی‌اکسیدان‌ها مانند بتاکاروتن، پتاسیم و آهن وجود دارد. همچنین مغز هسته زردآلو که پس از شکستن هسته به دست می‌آید، طعمی مشابه بادام دارد و به همین خاطر، بسیاری از افراد، به ویژه کودکان، به آن علاقه‌مند می‌شوند و بر این باورند که مغز آن نیز خواص متعدد مشابه زردآلو دارد.

یکی از ویژگی‌های هسته زردآلو که در طب اسلامی از آن یاد شده، وجود آمیگدالین است. مطالعات آزمایشگاهی نشان داده است که آمیگدالین ممکن است خاصیت ضد سرطانی داشته باشد؛ اما این موضوع به تأیید موسسه ملی سرطان نرسیده است. با این وجود، از این ترکیب در فرایند تولید برخی داروهای سرطان‌زا استفاده می‌شود.

به‌واسطه خواص هسته زردآلو خشک و اثرات ضد سرطانی آن، به افراد در معرض خطر ابتلا به سرطان و همچنین کسانی که بهبودی پیدا کرده‌اند، توصیه می‌شود که در مصرف روزانه هسته زردآلو احتیاط کنند تا از عوارض ناشی از مصرف زیاد آن دوری کنند.

خواص هسته زردآلو برای کودکان

کودکان پس از مصرف زردآلو، به‌طور معمول از شکستن هسته آن و لذت بردن از طعم مغز آن استقبال می‌کنند. با این حال، نیاز به ذکر است که خواص هسته زردآلو برای کودکان به‌طور کامل تائید نشده و بهتر است از مصرف زیاد آن پرهیز کنند. ممکن است مصرف ۵ عدد از این هسته برای بزرگ‌ترها بی‌خطر باشد، ولی به دلیل احتمال تولید ترکیباتی مشابه سیانور در بدن، کودکان بایستی از مصرف آن خودداری نمایند.

خواص هسته زردآلو در بارداری

هسته زردآلو با توجه به داشتن آمیگدالین می‌تواند موجب مسمومیت ناشی از سیانید گردد. نه‌تنها هیچ خواصی برای هسته زردآلو در دوران بارداری و شیردهی به اثبات نرسیده، بلکه مشخصا توصیه می‌شود زنان باردار و شیرده در این دوره از مصرف مغز هسته زردآلو خودداری کنند.

هسته زردآلو حاوی تیامین و اسیدهای چرب امگا ۳ است

دانه‌های زردآلو سطوح بالایی از تیامین یا ویتامین B۱ را دارا هستند که برخی از پژوهش‌ها نشان می‌دهند ممکن است به کاهش فشار خون و بهبود سلامت قلب کمک کنند. تیامین می‌تواند به تحریک فشار سیستمیک (سیستولیک) و پر کردن (دیاستولیک) در قلب منجر شود و احتمالاً از بروز نارسایی احتقانی قلب جلوگیری کند.

سایر دانه‌های زردآلو به دلیل ویژگی‌های ضد التهابی خود نیز شناخته می‌شوند. تحقیقات نشان می‌دهد که محتوای فیبر موجود در این دانه‌ها می‌تواند سموم و اسیدهای مضر را در بدن به دام بیندازد و در خروج آن‌ها از بدن یاری رساند. نتایج مطالعات اشاره می‌کند که این دانه‌ها حتی ممکن است در پیشگیری و بهبود بروز التهابات شدید مانند آرتریت موثر باشند، به‌طوری که در یک مطالعه در کره جنوبی، هسته زردآلو در کاهش دردهای مرتبط با آرتریت موثر شناخته شده است.

هسته زردآلو به سلامت تنفسی بدن کمک می‌کند

در طب سنتی چین، هسته زردآلو به مدت قرن‌ها برای حمایت از سلامت تنفسی مورد استفاده قرار گرفته است. مطالعات نشان می‌دهد که ترکیبات فعالی که در دانه‌های زردآلو وجود دارند می‌توانند به عنوان خلط‌آور عمل کنند و با افزایش سطح رطوبت در مسیرهای تنفسی، تجلی بیاضی را تسهیل کنند. این افزایش رطوبت به بدن کمک می‌کند تا با بیماری‌هایی که می‌توانند منجر به التهاب، عفونت، حملات آسم و سایر مشکلات تنفسی شوند، مقابله کند.
خواص هسته زردآلو در طب اسلامی

خواص روغن هسته زردآلو

با وجود اینکه مصرف مغز هسته زردآلو به دلیل کمبود خواص هسته زردآلو خشک شده به افراد توصیه نمی‌شود؛ ولی روغن هسته زردآلو حاوی خواص و فواید بسیاری است که معمولاً برای مصرف موضعی هیچ مشکلی ایجاد نمی‌کند و بهتر است از مصرف خوراکی آن اجتناب شود. از مزایای روغن هسته زردآلو می‌توان به وجود مواد آنتی‌اکسیدانی، خصوصیات ضد باکتریایی و مواد مغذی اشاره کرد که به جوانسازی پوست و کاهش علائم پیری کمک می‌کنند.

علاوه بر این، روغن هسته زردآلو قادر است به عنوان یک تونر عمل کرده و پاکسازی عمقی پوست را تسهیل کند. برای آبرسانی به پوست و همچنین جلوگیری از اثرات منفی نور خورشید، از روغن هسته زردآلو استفاده می‌شود که نه تنها به حفظ رطوبت پوست کمک می‌کند، بلکه به واسطه ویتامین E موجود در آن، خاصیت ضدآفتابی نیز دارد.

دیگر خواص روغن هسته زردآلو برای مو است، به طوری که وجود ویتامین A در آن می‌تواند سبب تقویت فولیکول‌های مو و کاهش ریزش مو شود. همچنین این ویتامین E موجود در روغن هسته زردآلو به رفع خشکی مو و حفظ رطوبت آن یاری می‌رساند.

مضرات هسته زردآلو

با وجود این که تعدادی از محققین بیان می‌کنند آمیگدالین موجود در هسته زردآلو ممکن است خواص ضد سرطانی داشته باشد، اما این ماده به هنگام واکنش با آنزیم‌ها در بدن، هیدروژن سیانید آزاد می‌کند که این فعل و انفعال تاثیری مشابه سیانید در بدن دارد.

از عوارض مصرف هسته زردآلو می‌توان به عوارض ناشی از آمیگدالین اشاره کرد که در صورت مصرف بیش از حد، می‌تواند به مشکلاتی جدی نظیر اختلال تنفسی، فلج و حتی مرگ منجر شود.

عوارض متعارف مغز هسته زردآلو شامل سردرد، حالت تهوع، استفراغ و گیجی است و عوارض شدیدتر نیز ممکن است به مسمومیت سیانیدی تبدیل شود که می‌تواند باعث کاهش سطح هوشیاری، ایجاد سیانوز یعنی کبودی پوست، ناخن‌ها و لب‌ها به علت کمبود اکسیژن در بافت‌ها و همچنین افتادگی پلک‌ها و فشار خون پایین گردد.

علاوه بر این، مسمومیت سیانیدی می‌تواند آسیب‌های جدی به کبد وارد کند و ترکیب هسته زردآلو با ویتامین C ممکن است سطح سیانید در بدن را افزایش داده و در برخی موارد به کما یا مرگ منجر شود. به همین دلیل، مغز هسته زردآلو نباید همزمان با هلو، کرفس، جوانه گندم و هویج مصرف شود، زیرا این امر ممکن است عوارض جانبی آمیگدالین را چند برابر کند.