پیام معاون رئیس جمهور در خصوص اهمیت حفظ حقوق و آزادیهای شغلی خبرنگاران

براساس گزارش ایلنا، متن کامل تبریک محسن اسماعیلی به شرح زیر است:
«روز خبرنگار یک فرصت دوباره برای یادآوری اهمیت و ضرورت فعالیتهای این افراد است و این موضوع ارزشمندتر و سودمندتر از تعریف و تمجیدهای تکراری و به حاشیه راندن جایگاه آنها با هدایای مادی ناچیز است. تأمین حقوق و آزادیهای حرفهای خبرنگاران برای desempeñar رسالت بزرگشان، ابتداییترین وظیفهای است که باید به آن توجه شود؛ جالب است که بهعنوان یادآوری تقارن تاریخی میان روز خبرنگار (هفدهم مرداد) و سالروز صدور فرمان مشروطیت (چهارده مرداد)، باید گفته شود که این موضوع از دیرباز مورد توجه بوده است؛ از جمله در رسالهای که تحت عنوان «یک کلمه» شناخته میشود.
این رساله به قلم میرزا یوسف خان تبریزی، معروف به «مستشارالدوله»، نوشته شده است که پس از سفرهای فراوان و اقامت طولانی در کشورهای غربی به رشته تحریر درآمده است.
مستشارالدوله در مقدمه این کتاب که نزدیک به 35 سال قبل از مشروطیت نگاشته شده، علت خود و ماجرای نگارش آن پس از هشت سال زندگی در فرانسه را چنین بازگو میکند: «در دوران اقامتم در آن کشور، زمانی که مدیریت و اقتدار نظامی و آسایش و آبادانی را مشاهده میکردم، همواره آرزو میکردم که ای کاش در ایران نیز نظم و اقتدار و این آسایش و آبادانی محقق میگردید… پس چرا ما در این زمینه عقب ماندهایم و به چه دلیلی چنین از دنیای پیشرفت فاصله گرفتهایم؟»
او سپس به رؤیایی در این باره اشاره میکند که عزم او را برای یافتن پاسخ این سؤال و تألیف کتابی در این زمینه قویتر ساخته و پس از مطالعه و مشاوره با دوست با تجربهاش به این نتیجه میرسد که کلید توسعه و پیشرفت غرب در «یک کلمه» نهفته است: قانون!
بنابراین، او به بررسی حقوق و قوانین آن کشور میپردازد و تمامی آنها را در بیست و یک اصل یا فصل خلاصه میکند و تلاش میکند تا نشان دهد که همه آنها مطابق با کتاب و سنّت و شریعت هستند. از میان این اصول، چندین مورد به رسانهها و خبرنگاران مربوط میگردد. بهعنوان مثال، حق دسترسی و انتشار آزاد اطلاعات (آزادی مطبوعات) که به عقیده او «جزء امر به معروف و نهی از منکر است.»
نتیجه این حق آن است که «آزادی بیان و قلم شایع میشود، هر کس از عالیترین تا پائینترین سطح، هر چیزی را که در نظرش برای خیر و صلاح و رفاه کشور و ملت باشد، با کمال آزادی مینویسد و منتشر میکند. چنانچه نظرات او مورد قبول جامعه قرار گیرد، مورد تحسین قرار خواهد گرفت و در غیر این صورت، منع و نکوهش خواهند کرد»؛ بهعبارتی، نظارت پسینی انجام میگیرد.
مستشارالدوله البته در توضیح فصل هفدهم که به «حضور هیئت منصفه در تحقیقات جنایی» مربوط میشود، به اهمیت حضور هیئت منصفه در رسیدگی به جرائم رسانهای اشاره میکند. همچنین با تأکید بر آزادی تجمعات و حق انتقاد در کشورهای غربی میافزاید: «تجمع جمعیتها به مقصد واحد در زمان پیامبر (ص) مجاز و آزاد بود؛ بهگونهای که اصحاب کرام هر روز در مسجد نبوی(ص) به صورت دستهجمعی گرد هم میآمدند و از آن حضرت پرسشهای متفاوتی میکردند. پیامبر به منبر میرفت و در جمع عمومی به حل مسائل و توضیح موضوعات میپرداخت.»
نویسندهی «یک کلمه» با استناد به این واقعه تاریخی، مسؤولیت حاکمان در برابر قانون را نتیجهگیری کرده و میگوید: «هر وزیر و امیر و حاکم در انجام وظایف خود مسؤول است. دلیل مسؤول بودن این است که هر مأمور موظف است به رعایت احکام قانون پایبند باشد، همانند سایر مؤمنان. و این اصل نیز از شریعت اسلام ناشی میشود.»
شایان ذکر است که نگارش این رساله، طبق گفته نویسنده، در سال ۱۲۴۹ خورشیدی به پایان رسیده است!
اگر حق شهروندان و به نمایندگی از آنان، خبرنگاران را در کسب اطلاعات و آزادانه منتشر کردن آن بپذیریم، در این صورت، هیچ گزینهای جز ملزم کردن صاحبان قدرت و مناصب به پاسخگویی و شفافیت باقی نمیماند؛ همان چیزی که امروزه بیشتر در مواجهه با خبرنگاران بهطور مستقیم مورد انتظار است.»
/