قرص دومپریدون برای چیست؟
قرص دومپریدون (Domperidone) یک داروی ضد استفراغ بوده و برای درمان پروکینتیک (اختلالات حرکتی معده) کاربرد دارد. دومپریدون به گروهی از داروها به‌نام آنتاگونیست‌های دوپامین تعلق دارد و برای درمان مشکلات مربوط به معده و دستگاه گوارش فوقانی استفاده می‌شود. این دارو به‌منظور افزایش شیر مادر نیز تجویز می‌شود. در ادامه این مقاله به این سوال پاسخ خواهیم داد که قرص دومپریدون برای چیست و چه عوارض و کاربردهایی دارد.
اطلاعات شناسنامه‌ای قرص دومپریدون
دومپریدون در اواخر دهه ۱۹۷۰ برای مصرف عموم به بازار عرضه شد. این دارو با مسدود کردن گیرنده‌های دوپامین در روده حرکت یا انقباض ماهیچه‌های معده و روده را افزایش داده و حرکت غذا در دستگاه گوارش را راحت‌تر می‌کند.
همچنین این دارو می‌تواند روی ناحیه محرک گیرنده شیمیایی که هنگام حالت تهوع و استفراغ فعال می‌شود، اثر بگذارد. برخلاف سایر داروهای آنتاگونیست دوپامین، دومپریدون از سد خونی-مغزی عبور نمی‌کند و عوارض جانبی دارو بر سیستم عصبی مرکزی (CNS) را به حداقل می‌رساند.
قرص دومپریدون برای چیست؟
همان‌طور که در ابتدای متن اشاره شد، دومپریدون کاربردهای مختلفی دارد. برخی از موارد استفاده این دارو عبارت‌اند از:
۱. درمان حالت تهوع و استفراغ
پزشک ممکن است برای درمان حالت تهوع و استفراغ، به‌ویژه حالت تهوع ناشی از سردردهای میگرنی این دارو را برای فرد تجویز کند. علاوه بر این، قرص دومپریدون به‌عنوان یک داروی کمکی برای افراد مبتلا به پارکینسون (Parkinson) نیز تجویز می‌شود؛ زیرا این افراد پس از مصرف داروهایی مانند لوودوپا (levodopa) و پرگولید (pergolide) حالت تهوع را تجربه می‌کنند.
۲. تسکین درد گاستروپارزی
گاستروپارزی (Gastroparesis) که به آن تاخیر در تخلیه معده نیز می‌گویند، اختلالی است که حرکت غذا را از معده به روده کوچک کند یا متوقف می‌کند؛ حتی اگر انسدادی در معده یا روده وجود نداشته باشد. علائم گاستروپارزی ممکن است شامل احساس سیری پس از شروع خوردن غذا (سوء هاضمه)، احساس سیری طولانی‌مدت پس از خوردن غذا، آروغ زدن، تهوع و استفراغ باشد.
پزشک ممکن است در کوتاه‌مدت برای تسکین ناراحتی و درد ناشی از حرکت آهسته معده، برای فرد دومپریدون تجویز کند. گاستروپارزی ممکن است به علت ابتلا به دیابت (Diabetes) ایجاد شود؛ بنابراین در صورتی که علائم این بیماری دارید، توصیه می‌کنیم به بهترین دکتر گوارش در تهران مراجعه کنید.
۳. افزایش شیر مادر
دومپریدون با افزایش سطح هورمون پرولاکتین که تولید شیر مادر را تحریک می‌کند، باعث افزایش شیر مادر می‌شود. توجه داشته باشید که مصرف دومپریدون برای افزایش شیر مادر فقط باید تحت نظارت پزشک انجام شود؛ بنابراین اگر قصد دارید از این دارو برای افزایش شیر خود استفاده کنید، توصیه می‌کنیم با یک دکتر غدد مشورت کنید.
نحوه مصرف قرص دومپریدون
هنگام مصرف این دارو به موارد زیر توجه داشته باشید:
- قرص را به‌طور کامل با نوشیدنی قورت دهید و آن را له نکنید یا نجوید.
- شما می‌توانید طبق تجویز پزشک تا ۳ بار در روز دومپریدون را مصرف کنید؛ اما باید بین هر دوز مصرفی ۸ ساعت فاصله زمانی باشد.
- بهتر است دومپریدون را ۱۵ الی ۳۰ دقیقه قبل از خوردن غذا مصرف کنید.
- این دارو را بیشتر از یک هفته مصرف نکنید؛ زیرا مصرف زیاد آن می‌تواند باعث ضربان قلب نامنظم (آریتمی) شود.
چه کسانی نباید قرص دومپریدون مصرف کنند؟
اگر یکی از موارد زیر برای شما صدق می‌کند، این موضوع را به پزشک خود اطلاع دهید و از قرص دومپریدون استفاده نکنید:
- حساسیت به دومپریدون با ایجاد علائم واکنش آلرژیک مانند کهیر، مشکل در بلع یا تنفس، تورم لب‌ها، صورت، گلو یا زبان پس از مصرف دارو
- داشتن تومور غده هیپوفیز (پرولاکتینوما)
- انسداد یا پارگی در روده
- مدفوع سیاه یا قیری
- وجود خون در مدفوع
- ابتلا به یک بیماری کبدی متوسط یا شدید
- مشکلات قلبی
عوارض سوء مصرف قرص دومپریدون
مصرف بیش از اندازه دومپریدون می‌تواند باعث طیف وسیعی از مشکلات مانند خواب‌آلودگی، گیجی، حرکات غیرعادی چشم، حرکات غیرعادی زبان و مشکلات قلبی (طولانی شدن فاصله QT) شود. در صورتی که در مصرف این دارو زیاده‌روی کرده‌اید، توصیه می‌کنیم فورا به پزشک مراجعه کنید.
قرص دومپریدون با چه داروهایی تداخل دارد؟
برخی از دارو نباید با یکدیگر مصرف شوند؛ بنابراین اگر در حال مصرف یکی از داروهای زیر هستید و پزشک برای شما دومپریدون تجویز کرده است، این موضوع را به او اطلاع دهید. داروهایی که با قرص دومپریدون تداخل دارند، عبارت‌اند از:
- بپریدیل (Bepridil)
- سیزاپراید (Cisapride)
- داروناویر (Darunavir)
- فلوکونازول (Fluconazole)
- کتوکونازول (Ketoconazole)
- لو وکتوکنازول (Levoketoconazole)
- مزوریدازین (Mesoridazine)
- پیموزاید (Pimozide)
- پیپراکین (Piperaquine)
- پوساکونازول (Posaconazole)
- ساکویناویر (Saquinavir)
- اسپارفلوکساسین (Sparfloxacin)
- ترفنادین (Terfenadine)
- تیوریدازین (Thioridazine)
- زیپراسیدون (Ziprasidone)
جمع‌بندی
در این مقاله به پرسش قرص دومپریدون چیست، پاسخ دادیم و بررسی کردیم که این دارو چه عوارض و کاربردهایی دارد. مصرف این دارو هنگام بارداری توصیه نمی‌شود؛ بنابراین اگر به گاستروپارزی مبتلا هستید و باردار شده‌اید، این موضوع را به پزشک خود اطلاع دهید. این دارو در دوران شیردهی نیز باید در صورتی استفاده شود که پزشک شما مصرف دارو را ضروری بداند.
با اینکه بدون نسخه پزشک می‌توانید دومپریدون را تهیه کنید؛ اما توصیه می‌کنیم از مصرف خودسرانه دارو بپرهیزید.
