اختلال حاد GPS در اطراف تهران / نقشه‌خوان‌ها گیج و گیس‌خورده شدند

بنابر آنچه خبرگزاری خبرآنلاین گزارش کرده، صبح امروز خبری مبنی بر رفع اختلالات GPS در تهران و مناطق جنوبی کشور منتشر شد. در حالی که اطلاعات ردیابی ماهواره‌ای حاکی از آن است که نواحی جنوبی تهران در وضعیت زرد و نواحی اطراف پایتخت در وضعیت قرمز به‌سر می‌برند و کاربران به مشکلاتی در جهت‌یابی دچار هستند. 

تحلیل داده‌های جدید از وب‌سایت GPSJAM نشان می‌دهد که کاربران سامانه‌های موقعیت‌یاب ماهواره‌ای (GPS/GNSS) در برخی نواحی اطراف تهران با اختلالات شدید مواجه‌اند.

براساس آخرین اطلاعات:

در نواحی جنوبی تهران، میزان اختلال در سطح متوسطی (بین ۲ تا ۱۰ درصد) قرار دارد.

در نواحی شمالی، غربی، شرقی و مرکزی تهران از وجود تداخل خبری نیست.

اما در نوار بین تهران و کرج و به ویژه شهر کرج، اختلالات شدید (بیش از ۱۰ درصد) مشاهده شده که این تداخل از جنوب کرج تا پرند و از شمال تا آسارا گسترش یافته است.

علاوه بر این، در شرق تهران، تا ناحیه آبعلی، نیز تداخل‌های شدیدی در سیگنال‌های GPS ثبت شده است.

ابزار GPSJAM با تحلیل داده‌های پروازی و ارتباطات از منابع عمومی، به کاربران این امکان را می‌دهد که تصویر جامع‌تری از وضعیت سیگنال‌ها و میزان اختلالات ممکن در مناطق مختلف داشته باشند. با این حال، این منبع هشدار داده که ممکن است برخی از داده‌های روزانه ناقص یا نیازمند به‌روزرسانی باشند.

در روزهایی که استفاده از نقشه‌های آنلاین، خدمات تاکسی اینترنتی و سیستم‌های موقعیت‌یابی موبایلی به شدت گسترش یافته، اختلال در سامانه‌های GPS می‌تواند پیامدهای وسیعی بر دقت و کارایی این خدمات داشته باشد.

GPS چیست؟

GPS یا سامانه موقعیت‌یاب جهانی (Global Positioning System)، سیستمی برای ناوبری ماهواره‌ای است که قادر به تعیین موقعیت دقیق جغرافیایی در هر نقطه از کره زمین می‌باشد. این سیستم در دهه ۱۹۷۰ به طراحی وزارت دفاع ایالات متحده برمی‌گردد و از دهه ۱۹۹۰ برای استفاده عمومی در دسترس قرار گرفته است.

نحوه عملکرد GPS:

• GPS شامل ۲۴ ماهواره فعال در مدار زمین است که در هر زمان حداقل ۴ ماهواره در بالای افق هر نقطه از زمین قابل مشاهده هستند.

• گیرنده GPS (مانند آنچه در گوشی‌های هوشمند یا خودروها وجود دارد) با دریافت سیگنال‌هایی از چند ماهواره، مکان دقیق کاربر را با دقتی در حد چند متر محاسبه می‌کند.

کاربردهای GPS:

• مسیریابی خودروها، هواپیماها و کشتی‌ها

• مکان‌یابی در تلفن‌های همراه

• خدمات امداد و نجات و نظامی

• کشاورزی دقیق، مهندسی عمران و مدیریت ناوگان

• کنترل سیستم‌های حمل‌ونقل و حمل‌ونقل هوشمند شهری

چند آمار جالب:

• حدود ۶ میلیارد دستگاه GPS فعال در جهان وجود دارد (آمار مربوط به سال ۲۰۲۴).

• بازار جهانی GPS پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۵ به بیش از ۱۵۰ میلیارد دلار ارزش‌گذاری شود.

• دقت استاندارد GPS برای استفاده عمومی بین ۳ تا ۵ متر است، در حالی که برای کاربردهای نظامی یا صنعتی، دقت می‌تواند به زیر یک متر کاهش یابد.

طبق گزارشی از اتحادیه جهانی ارتباطات موبایلی (GSMA)، بیش از ۶ میلیارد دستگاه تلفن همراه در جهان به GPS تجهیز شده‌اند و روزانه حدود ۳۰ میلیارد درخواست موقعیت‌یابی از سوی این دستگاه‌ها به سامانه‌های موقعیت‌یاب ارسال می‌شود. افزون بر این، آژانس فضایی اروپا برآورد می‌کند که بیش از ۱۰ درصد تولید ناخالص داخلی کشورهای پیشرفته به‌طرز مستقیم یا غیرمستقیم به موقعیت‌یابی ماهواره‌ای وابسته است.

در ایران نیز خدماتی همانند اسنپ، تپسی، بلد، نشان و رادارهای پرواز به شدت به دقت سیگنال‌های GPS بستگی دارند. اختلال در این سیگنال‌ها نه تنها می‌تواند کاربران را سردرگم کند، بلکه خطراتی برای وسایل نقلیه خودران و خدمات اورژانس را نیز به همراه دارد.

۲۲۷۲۲۷